Zaćma a cukrzyca – co warto wiedzieć?
Jeśli masz cukrzycę istnieje wiele ważnych powodów, aby przestrzegać zaleceń lekarza dotyczących diety i kontroli poziomu cukru we krwi. Jednym z nich jest to, by uniknąć zachorowania na zaćmę. U osób chorych na cukrzycę częściej występuje katarakta z utratą wzroku w porównaniu z osobami, które na to schorzenie nie chorują.
Czym jest zaćma?
Zaćma nazywana bywa też kataraktą. Jest to stan, w który naturalnie przezroczysta część soczewki oka staje się mętna lub nieprzejrzysta. Światło nie przechodzi przez soczewkę tak, jak powinno i nie jest prawidłowo odbijane przez siatkówkę, czyli wrażliwą na światło tkankę znajdującą się w tylnej części oka. W rezultacie nasz wzrok staje się mętny, zniekształcony lub zamazany.
Zwykle zaćma jest powiązana ze zmianami w oku związanymi z wiekiem, chociaż inne czynniki mogą również odgrywać tu istotną rolę. Wymienić tu możemy zabiegi chirurgiczne, ekspozycje na słońce i inne choroby sprzyjające rozwojowi zaćmy. Oprócz przyśpieszenia rozwoju zaćmy u dorosłych, cukrzyca może prowadzić również do wczesnego powstawania zaćmy u osób młodszych.
Jak cukrzyca prowadzi do zaćmy?
W całym procesie chodzi o cukier, a dokładniej o glukozę. Soczewka oka pobiera substancje odżywcze z cieczy wodnistej, czyli płynu wypełniającego przednią część oka. Stamtąd dostarczany jest tlen i glukoza jako prosty cukier, który jest dobrym źródłem energii dla komórek w naszym organizmie. Kiedy nie mamy kontroli nad poziomem glukozy, poziom cukru w cieczy wodnistej i soczewce wzrasta. Tak jest właśnie w przypadku niekontrolowanej cukrzycy.
Wysoki poziom glukozy w soczewce powoduje jej pęcznienie i wpływa na klarowność naszego widzenia. Soczewka posiada również enzym, który przekształca glukozę w substancje o nazwie sorbitol. Kiedy gromadzi on się w soczewce w nadmiarze może wpływać na komórki i naturalnie występujące białka powodując to, że soczewka staje się mniej przejrzysta. Ten stan ostatecznie prowadzi do powstawania zaćmy, sprawiając, że świat wokół nas staje się bardziej rozmazany, żółtawy lub wyblakły.
Co możemy zrobić, aby zapobiec zaćmie?
Jeśli mamy cukrzycę istnieją dwa najważniejsze rozwiązania, które pozwolą nam zapobiec lub opóźnić rozwój zaćmy. Pierwszym z nich jest utrzymywanie stałego poziomu cukru we krwi. Musimy ściśle współpracować z lekarzem i dokładnie przestrzegać wszystkich jego zaleceń. Dzięki temu poziom glukozy we krwi będzie na stałym, odpowiednim poziomie. To pomoże utrzymać czyste i zdrowe soczewki oka.
Prócz tego powinniśmy regularnie badać nasz wzrok u okulisty. Ten specjalista może wykryć i zalecić leczenie problematycznych zmian w oku na bardzo wczesnym etapie – jeszcze zanim sami zauważymy jakiekolwiek objawy. Jeżeli więc znajdujemy się w grupie ryzyka, ponieważ chorujemy na cukrzycę powinniśmy znaleźć zaufanego okulistę i regularnie go odwiedzać nawet jeżeli sami nie dostrzegamy żadnych objawów.
Niezależnie od naszego stanu zdrowia powinniśmy uzyskać test przesiewowy w wieku 40 lat. Jeżeli mamy cukrzycę poprośmy o rozszerzone badania zaraz po zdiagnozowaniu choroby. Okulista wpuści nam krople do oczu, które rozszerzą naszą źrenicę. To pozwoli mu się lepiej przyjrzeć siatkówce i nerwowi wzrokowemu.
Dorośli z cukrzycą, zwłaszcza typu 2, powinni przeprowadzać rozszerzone badanie wzroku przynajmniej raz w roku. Jednak nasz lekarz może zdecydować, że powinniśmy odwiedzać go częściej. Jeżeli zauważymy nagłe zmiany widzenia powinniśmy się również do niego zgłosić. Niewyraźne widzenie może wynikać ze zbyt wysokiego, lub niskiego, poziomu cukru we krwi.
Sposoby leczenia zaćmy
Jeżeli już zachorowaliśmy na zaćmę nie powinniśmy się załamywać. Niestety nie da się jej leczyć farmakologicznie. Jednak powszechne są obecnie operacje, które polegają na usunięciu zmętniałej soczewki oka i wszczepieniu implantu. Zabiegi są wykonywane na każdym etapie choroby, jednak im wcześniej rozpoczniemy leczenie tym lepiej. Procedurę można przeprowadzić u każdego i ma ona bardzo wysoki wskaźnik skuteczności. Często pozwala pacjentom widzieć jak przed chorobą.
Cukrzyca jest jedną z głównych przyczyn utraty wzroku u dorosłych pomiędzy 20 a 74 rokiem życia, więc nie powinniśmy jej lekceważyć. Sprzyja ona rozwojowi zaćmy, więc chorując na nią powinniśmy szczególnie zadbać o nasz wzrok.
